COVID-19: "Zonder coronamaatregelen vielen er in ons land 60.000 doden" (Geert Molenberghs)
LEUVEN 24/08 - Als de Belgische overheid geen maatregelen had opgelegd en we ons gedrag van voor de pandemie zonder enige beperking hadden aangehouden zouden - indien ons gezondheidssysteem de toevloed van patiënten had aangekund - er tot het bereiken van de groepsimmuniteit van 60 procent minimaal 60.000 doden gevallen zijn. Dat blijkt uit berekeningen door Geert Molenberghs (UH, KU Leuven), Niel Hens (UH, UA) en Pierre Van Damme (UA).
Indien het gezondheidsysteem de toevloed niet aan had gekund zou het aantal doden een veelvoud zijn. "Als de jongere bevolking in dat geval relatief meer prioritaire toegang zou krijgen tot het gezondheidsaanbod komen we uit op een half miljoen doden", aldus de onderzoekers, die er tegelijk echter op wijzen dat dit een weinig realistisch worst case scenario is omdat de bevolking haar gedrag sowieso zou aanpassen. "Bovendien is er door de heterogeniteit waarmee het virus zich verspreidt op dit ogenblik redelijke twijfel of 60 procent een realistische limiet is voor groepsimmuniteit", aldus het drietal in een nota.
Om de coronasterfte bij de oudere bevolking zoveel mogelijk te voorkomen moet het aantal besmettingen verder worden verminderd omdat het bij een toename steeds moeilijker wordt om hen van infectie te vrijwaren. Men verwijst hierbij naar de recente uitbraken in woonzorgcentra in de provincie Antwerpen. In week 33 (die begon op 10 augustus) was 10 procent van de 3.753 nieuwe gevallen van besmetting ouder dan 65, maar deze groep was goed voor 68 van de 75 doden. "90 procent van de besmettingen zijn voor rekening van jongeren, maar 90 procent van de overlijdens zijn voor rekening van de ouderen. Een perfecte afscheiding tussen generaties bestaat niet", aldus Molenberghs, Hens en Van Damme.
Het risico op een overlijden na een coronabesmetting (IFR) bedraagt in ons land 1,25 procent voor de hele bevolking en 0,43 procent voor de populatie buiten de woonzorgcentra. Het percentage loopt op met de leeftijd. Het bedraagt 0,0005 procent bij de 0-24-jarigen, maar stijgt tot 2,2 procent bij de 65-74-jarigen en 12 procent bij de 85-plussers. Het risico is 50 procent hoger bij mannen dan bij vrouwen. Bij de 65-75-jarigen bedraagt het 1,61 procent bij vrouwen en 2,28 procent bij mannen. De IFR voor seizoensgriep schommelt rond de 0,1 procent. Bij COVID-19 en griep zijn respectievelijk 95 en 90 procent van de overledenen ouder dan 65.
Uit een internationale vergelijking van het aantal coronadoden per miljoen inwoners (op 31 juli) gecorrigeerd inzake oversterfte staat België met 772 op een lijst van een 20-tal landen 4e na Spanje (1.013), Italië (867) en het VK (848). Van onze buurlanden doet vooral Duitsland het (109 doden) bijzonder goed. De onderzoekers wijten de hoge cijfers in ons land aan onze internationale ligging en de dichtbevolktheid. "Bovendien werden de woonzorgcentra met 65 procent van het aantal overlijdens zwaar getroffen tijdens de eerste golf". Verwijzend naar internationaal onderzoek stellen de onderzoekers dat het risico op overlijden in ons land lager was dan voorspeld werd op basis van de bevolkingsopbouw.
