Strijd tegen Covid-19: doordachte vaccinatiestrategie met gerichte interventies combineren
BRUSSEL 06/01 - De vaccinatiecampagne begint overal ter wereld in gang te schieten. Ook in België is dat het geval. Europa heeft gezamenlijk vaccins aangekocht. Andere landen zoals de VS, Israël, en het VK hebben individueel bestellingen geplaatst. Niet toevallig zijn het die laatste 3 landen die het snelst uit de startblokken zijn geschoten. Hun redenering is dat hoe sneller iedereen zijn eerste dosis heeft, hoe sneller we het virus kunnen verslaan. Andere landen, zoals de meeste Europese, hinken op gebied van timing serieus achterop.
Het is nog maar de vraag of dat zo een probleem hoeft te zijn. In De Afspraak, dd.4/01/21, verwonderde Bart Schols zich erover dat Israël de eerste van de klas is op dit ogenblik, en dat Europa daar tegenover maar een pover figuur slaat.
Gelukkig was Marc Van Ranst er als de kippen bij om een en ander in een juister perspectief te plaatsen.
Stel dat elk Europees land individueel vaccins zou aankopen, dan zou België veel meer betalen dan wat het nu aan budget moet vrijmaken. Dat is een eerste bemerking. Ten tweede is het misschien niet zo onverstandig om iets trager te werken. Zo kan er geleerd worden uit de landen die wel voor een snelle strategie opteren.
De vaccins zijn in recordtempo ontwikkeld, op nog geen jaar tijd. Dat doet ongetwijfeld bij heel wat mensen vragen rijzen. De studies van de verschillende firma's komen met mondjesmaat vrij. Op het eerste zicht ogen de bijwerkingen minimaal. Maar waar we nog totaal geen zicht op hebben, zijn de langetermijneffecten, laat staan of het vaccin ook invloed heeft op de besmettelijkheidsgraad.
Argument tegen een tragere aanpak is de Britse variant van COVID-19. Deze zou besmettelijker zijn dan de variant die op het Europese vasteland dood en verderf zaait. Om te vermijden dat deze nieuwe variant eenzelfde situatie creëert als die welke we gekend hebben in maart vorig jaar, is het misschien niet onverstandig om de leveranciers aan te sporen sneller met vaccins te komen, of om Europa aan te manen extra bestellingen te plaatsen, of het agentschap dat moet oordelen over de kwaliteit en veiligheid van de vaccins aan te porren een versnelling hoger te schakelen.
Twee recente artikels, één in Nature (Ranking the effectiveness of worldwide COVID19 government interventions, 16/11/2020), en één in Science (Inferring the effectiveness of government interventions against COVID19, 15/12/2020) hebben zogenaamde NPI's bestudeerd (non pharmaceutical interventions) in verschillende landen. De Science studie kwam tot de volgende indeling van NPI's : interventies met groot effect (zoals scholen en universiteiten sluiten of samenscholingen met meer dan 10 verbieden), interventies met intermediair effect (het sluiten van de meeste niet-essentiële sectoren), en ten slotte interventies met gering effect (zoals adviezen om het huis niet te verlaten). De Nature studie kwam tot min of meer gelijklopende resultaten.
Natuurlijk blijven het studies, maar ze geven toch een idee welke maatregelen in staat zijn om grote effecten te genereren, en welke interventies slechts minimaal impact hebben. Een interessante vaststelling uit de beide studies is ook het gegeven dat een lockdown natuurlijk altijd een verzameling van verschillende NPI's is, die naargelang de ernst van de situatie en fase in de pandemie altijd kan gewijzigd worden. Als gezien wordt dat de cijfers verslechteren, dan zou er kunnen geanticipeerd worden met het invoeren van een aantal gerichte NPI's met grote impact, zonder te moeten overgaan tot een volledige lockdown. Zo kan een te drastisch ingrijpen in het alledaagse leven eventueel vermeden worden.
De combinatie van een goede vaccinatiestrategie en gerichte NPI's lijkt me dan ook de beste manier om uit deze reeds negen maanden durende crisis te geraken.
Wat de meest ideale vaccinplanning voor 2021 moet zijn, is op dit ogenblik onduidelijk.
Is het nodig sneller meer mensen te vaccineren ? Is het nodig de tweede dosis van het Pfizer vaccin uit te stellen ? Waarom niet eerst de beroepsactieven vaccineren ? Of eerst het zorgpersoneel ?
Pas wanneer het stof zal gaan liggen zijn, en de meeste landen een jaartje vaccinatie achter de rug zullen hebben, zal er vermoedelijk meer klaarheid komen in de meest aangewezen inentingstrategie.
Dr. Wouter Van den Abeele
Huisarts
Zelzate
MediQuality biedt haar leden de mogelijkheid hun mening te uiten over actuele en/of medische kwesties. Deze opinies weerspiegelen de persoonlijke mening van hun auteur en vallen onder diens verantwoordelijkheid.
