COVID-19 vaccinatie: dit zijn de prioriteiten bij personen jonger dan 65 jaar (Hoge Gezondheidsraad)
BRUSSEL 05/02 - Prof. Jean Neve, voorzitter: "De Hoge Gezondheidsraad draagt bij tot de uitvoering van een vaccinatieprogramma dat in de eerste plaats gericht is op de meest gevoelige en kwetsbare bevolkingsgroepen. Naast een solide wetenschappelijke basis past het zich ook aan de realiteit op het terrein aan. Het advies is nuttig en belangrijk voor zorgverleners en patiënten."
De Hoge Gezondheidsraad maakt een onderscheid tussen prioriteit één (hoog sterfterisico, hoog hospitalisatierisico, risico op ernstige vorm van Covid-19) en prioriteiten twee en drie, waarbij leeftijd de bepalende factor is voor de Covid-19-epidemie. Verder onderscheidt men een groep die prioritair is omwille van een verhoogde maatschappelijke kwetsbaarheid.
Advies voor artsen en specialisten
Het advies verschaft de autoriteiten en huisartsen en/of specialisten nauwkeurige medische definities en criteria om deze verschillende groepen zo goed mogelijk te karakteriseren, met gebruik van de ICPC-2-codes (International Classification of Primary Care, tweede editie), een officiële classificatie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Voor zover wij weten, zijn dit de enige officiële wetenschappelijke aanbevelingen in Europa, die op die manier eenvoudig vertaalbaar zijn naar de praktijk.
Aangezien deze classificatie gekend is en gebruikt wordt in het kader van de opvolging van het Globaal Medisch Dossier (GMD) van patiënten, kan dit de zorgverstrekkers ondersteunen om optimaal hun rol te spelen bij het beantwoorden van vragen van hun patiënten en om actief deel te nemen aan de Belgische vaccinatiecampagne via de individuele evaluatie van elke klinische situatie.
Prioriteit 1A en belangrijke Belgische mortaliteitsgegevens
Aan de hieronder vermelde patiënten wordt een zeer hoge prioriteit toegekend, gezien hun aanzienlijk hoger risico om te overlijden aan een ernstige vorm van COVID-19 met een hoog bewijsniveau in de internationale literatuur. Dit wordt ook statistisch bevestigd door de huidige Belgische epidemiologische gegevens.
In het geval van hematologische kankers en chronische lever- en nierziekten geldt dit ook voor jongere patiënten.
Prioriteit 1A en significante Belgische en/of internationale gegevens over ICU-opname
De hieronder opgesomde patiënten hebben een zeer hoge prioriteit omdat zij in België (Obesitas) of in internationale studies een significant hoger risico vertonen om te worden opgenomen op de intensievezorgafdeling (ICU) en dit met een sterke wetenschappelijke onderbouwing omdat de beschikbare studies bijna allemaal in dezelfde richting wijzen of deze trends bevestigen. Vaak zijn de Belgische gegevens ofwel te schaars, ofwel niet specifiek genoeg om binnen deze groepen preciezere nuances aan te brengen.
Voor patiënten met immuundeficiënties (niet HIV), voor patiënten op wachtlijsten voor transplantatie en patiënten die getransplanteerd werden of voor personen met het syndroom van Down geldt dit ook voor jongere patiënten.
Prioriteit 1A en "tegenstrijdigheden" in de internationale literatuur
De onderstaande patiënten hebben allemaal een zeer hoge prioriteit omdat zij vaak worden genoemd als patiënten met een hoger risico op een ernstige vorm van COVID-19. Deze vaststelling geldt in België voor hypertensie en het risico voor opname op de ICU.
Op internationaal niveau zijn de gegevens echter minder eenduidig dan voor de bovenstaande groepen en soms genuanceerder met een zekere mate van onzekerheid. Niettemin hebben de Belgische deskundigen van de werkgroep besloten dit hoge prioriteitsniveau te handhaven en alle patiënten tussen 18 en 64 jaar op te nemen met een verworven immunodeficiëntiesyndroom (AIDS-HIV; met CD4+ < 350 cellen/µl) of een zeldzame ziekte.
Prioriteiten 2 en 3: Leeftijd blijft de belangrijkste bepalende factor voor de COVID-19 epidemie
Leeftijd is de belangrijkste determinant voor ernstige vormen van COVID-19, zowel in België als in alle internationale studies over dit onderwerp. In de tweede week van januari 2021 bedroeg het geschatte totale sterftecijfer sinds het begin van de epidemie in België 174 per 100.000 inwoners, variërend van 0,2 per 100.000 voor jongeren onder 25 jaar, 3 per 100.000 voor de 25-44-jarigen, 35 per 100.000 voor de 45-64-jarigen, 208 per 100.000 voor de 65-74-jarigen, 830 per 100.000 voor de 75-84-jarigen tot 3.194 per 100.000 in de leeftijdsgroep boven 85 jaar.
Voor de onderstaande groepen is er weinig of geen sterk biomedisch bewijs met betrekking tot COVID-19. Niettemin worden deze groepen in de internationale literatuur genoemd als groepen die speciale aandacht vragen omdat zij een verhoogde maatschappelijke kwetsbaarheid hebben en eventueel te maken hebben met discriminatie. Om deze te helpen identificeren, heeft de HGR nauw samengewerkt met het Belgisch Raadgevend Comité voor Bio-ethiek en zich gebaseerd op het meest recente advies van het Ethisch Comité van de Europese Commissie.
Dezelfde werkwijze is gebruikt voor de zogenaamde "essentiële beroepsfuncties" ter ondersteuning van de lopende beleidsdiscussies over dit onderwerp. Het is aan de politieke autoriteiten om het kader en de prioriteitsniveaus voor deze groepen vast te stellen, aangezien dit geen zuiver wetenschappelijke en medische bevoegdheid is, maar onderwerp voor een breder maatschappelijk debat.
De Raad blijft van mening dat prioriteiten van ethische aard voorrang hebben op de inenting van de zogenaamde essentiële functies.
Voor de onderstaande categorieën is het van belang bepaalde voorzorgsmaatregelen te nemen en de risico-batenverhouding in elke situatie afzonderlijk te evalueren. Deze afweging valt heel vaak in het voordeel van vaccinatie uit, maar in een gecentraliseerd en geautomatiseerd systeem is het van belang dat met deze aspecten rekening wordt gehouden voordat tot vaccinatie wordt overgegaan.
Voor deze categorieën zijn reeds verschillende adviezen van de HGR afzonderlijk gepubliceerd met ad-hocverwijzingen; de samenvatting van de huidige aanbevelingen is in het licht van de beschikbare gegevens in dit advies opgenomen.
