1 jaar Covid-19: Mentaal welzijn van artsen niet langer taboe dankzij deze nieuwe initiatieven
BRUSSEL 23/03 - 2 op 10 arts-specialisten in opleiding denkt eraan zijn opleiding stop te zetten, meer dan 5 op 10 geeft aan het psychologisch moeilijk te hebben en 1 op 10 geeft aan reeds professionele hulp gezocht te hebben. Is deze generatie dan zoveel minder weerbaar? Heeft ze geen haar meer op haar tanden en is het niet gewoon een ‘klaag-generatie’? De vraag stellen is ze beantwoorden: natuurlijk is ze niet minder weerbaar. Ze wordt echter wel geconfronteerd met andere uitdagingen.
De arbeidsomstandigheden zijn veranderd, de opleiding is veranderd en bovenal zijn de leefomstandigheden veranderd. Er zijn meer uitdagingen langs het professionele werk en ook de externe druk neemt toe. Er wordt verwacht dat iedereen zowel professioneel als privé mee is en er wordt weinig ruimte voor zelfreflectie gelaten. De druk in de opleiding tot arts start reeds met het toelatingsexamen op 18-jarige leeftijd waarna de selectiedrang zich exponentieel doorzet.
Zelfs na een geslaagde aanvaarding tot specialist of huisarts in opleiding stijgt de druk verder om een goede arbeidsplaats te vinden en eens die gevonden is moet men zich blijven bewijzen in de artsenassociatie of praktijk. Niemand is tegen ambitie en niemand is tegen een ‘hoge lat', zeker niet de artsen in opleiding zelf. Er ontbreekt alleen te weinig omkadering en begeleiding doorheen het traject om die hoge lat te halen en tegelijk bij de eigen noden stil te staan. Tijd en aandacht voor zelfzorg is essentieel.
De cijfers over mentaal welzijn worden nu en dan op het grote publiek afgevuurd en iedereen denkt er het zijne over. Maar achter elk van die getallen schuilt wel degelijk een persoon, en in dit geval een arts (in opleiding). Een arts die de beste zorg voor zijn patiënten wil blijven leveren, een arts die zichzelf de beste opleiding gunt en een arts bij wie de emmer soms langzaam volloopt. We moeten daar aandacht voor hebben, binnen de opleiding en binnen de vaste vormingstrajecten. Oog voor elkaar is meer dan een hol begrip.
De Vlaamse vereniging voor arts-specialisten in opleiding (VASO) merkte een opvallende stijging in het aantal (anonieme) meldingen die collega's maken over hun eigen kwetsbaarheid en mentale uithoudingsvermogen. De coronacrisis zette dit extra in de verf. Een werkgroep binnen VASO boog zich daarom een jaar lang over het onderwerp en de broodnodige mentaliteitswijziging om het taboe bij artsen in opleiding zélf te doorbreken.
Onder leiding van Dr. Aline Delva en Dr. Cynthia D'Hondt, twee specialisten in opleiding en bestuursleden van VASO, werd gestart met het uitwerken van een flowchart voor en door artsen in opleiding. Met aandacht voor zelfzorg, peer-support en het herkennen van ‘rode vlaggen'. Maar ook met een correcte doorverwijzing en handvaten voor professionele hulp. Samen met Doctors4Doctors en Arts In Nood zal VASO er werk van maken om het thema hoog op de agenda te plaatsen en collega's op tijd te helpen wanneer het nodig is. Zowel webinars, postercampagnes als gerichte persoonlijke communicatie naar collega's worden voorbereid.
Kwaliteit van zorg gaat verder dan onze goede diagnostiek en behandelingen. Het is een begrip met meerdere dimensies. Het welzijn van artsen is daar één van. Laat het geen taboe zijn om dat thema aan te snijden en op de agenda te plaatsen. Vele lezers zullen deze opinie niet van toepassing vinden op hen, en dat is perfect mogelijk. Maar voor diegenen voor wie deze initiatieven een klein lichtpunt vormen, kan het een wereld van verschil betekenen…
Oproep
Heb je zelf vragen rond mentaal welzijn of wil je graag met collega's hierover praten? Contacteer VASO via www.vaso.be/contact of neem rechtstreeks contact op met www.doctors4doctors.be of www.artsinnood.be
MediQuality biedt haar leden de mogelijkheid hun mening te uiten over actuele en/of medische kwesties. Deze opinies weerspiegelen de persoonlijke mening van hun auteur en vallen onder diens verantwoordelijkheid.
