Race naar Covid-19-vaccins breekt alle records
BRUSSEL 28/12 - Vandaag wordt in ons land een eerste spuitje gezet met het vaccin van Pfizer/BioNTech tegen het nieuwe coronavirus. Dat is opmerkelijk, want de eerste nieuwsberichten over een "mysterieuze longziekte in China" -later COVID-19 gedoopt- dateren van amper een jaar geleden.
Nooit eerder werd op zo'n grote schaal en in zo een snelle tijd een vaccin ontwikkeld. De druk is dan ook enorm. Door de wereldwijde impact van het nieuwe coronavirus, kwam een nooit geziene mobilisatie op gang van wetenschappers, farmabedrijven én overheden. Het doel: zo snel mogelijk terugkeren naar een normaal leven.
Wereldwijd zijn er meer dan 280 vaccins tegen COVID-19 in ontwikkeling, waarvan er 63 klinische testen doorlopen, zo blijkt uit het jongste overzicht van de London School of Hygiene & Tropical Medicine. Die kandidaat-vaccins zullen echter niet allemaal de eindmeet halen.
Normaal duurt de ontwikkeling van een vaccin gemiddeld zeven tot tien jaar, maar nu gaat het dus vele malen sneller. De ontwikkeling van een vaccin doorloopt verschillende fasen, waarbij de eerste testen op dieren worden uitgevoerd (preklinische fase), gevolgd door eerst kleinschalige en later grootschalige proeven op mensen.
Voor het vaccin tegen COVID-19 liep het onderzoek niet alleen een pak sneller, doordat verschillende stappen tegelijk werden genomen. Daarnaast zetten ook de overheden snel het licht op groen, soms met noodprocedures zoals in de VS.
Het vaccin van Pfizer/BioNTech kreeg net voor Kerstmis de goedkeuring van het Europese Geneesmiddelenbureau, terwijl Moderna verwacht dat het midden januari groen licht zal krijgen in Europa. Maar hiermee is de uitdaging nog niet ten einde. Zo moeten de farmabedrijven er na de goedkeuring nog in slagen om de vaccins op massale schaal te produceren, waarna die verdeeld en toegediend moeten worden aan grote delen van de wereldbevolking. Een nooit geziene logistieke operatie.
Bovendien blijven er nog heel wat vragen over, zegt de London School of Hygiene & Tropical Medicine, zoals over de duurtijd van de bescherming. Het instituut waarschuwt dat er streng zal moeten worden toegezien op de veiligheid en effectiviteit van de vaccins.
Ons land heeft al bestellingen geplaatst voor vijf (kandidaat)-vaccins: die van Pfizer/BioNTech (5 miljoen dosissen), Moderna (2 miljoen), AstraZeneca (7,5 miljoen), Johnson&Johnson (Janssen) (5 miljoen) en CureVac (2,9 miljoen).
Als ze allemaal een marktvergunning krijgen, zou dit moeten volstaan om alle Belgen in te enten, wetende dat van de meeste vaccins twee spuitjes nodig zijn. Over de timing bestaat echter nog onduidelijkheid. Voor groepsimmuniteit moet 60 tot 70 procent van de bevolking worden gevaccineerd.
