Covid-19 bracht deze medisch directeur in het oog van de storm (interview)

"De omvang, de duur van de crisis en het aantal artsen en verpleegkundigen om de crisis op te vangen: dat zijn de grootste verschillen in aanpak tussen de eerste en de tweede golf", legt Pierre Gillet, medisch directeur van het universtair ziekenhuis van Luik, uit. 

"In maart zijn we in 3 weken tijd geëvolueerd van 3 Covid-19-referentiecentra, namelijk Antwerpen, Sint-Pietersziekenhuis en het universtair ziekenhuis van Luik, naar Covid-19-bedden in alle ziekenhuizen. Eigenlijk was het vrij gemakkelijk de crisis op te vangen: we beschikten over alle krachten (met inbegrip van studenten) en we volgden de curve van het aantal gevallen, die zeer snel steeg, maar een plateau bereikte rond 9 april, 3 weken na een volledige lockdown in de ziekenhuizen, en daarna weer begon te dalen. Begin mei, na anderhalve maand zeer intensief werken, hadden we geen enkele zwaar zieke patiënt meer. Op een kleine golf halverwege de vakantie na begon het aantal gevallen pas op 1 september weer significant te stijgen. Op 1 oktober was het aantal positieve tests spectaculair gestegen. En zelfs toen werd beslist om enkel nog patiënten met symptomen te testen, waren de cijfers alarmerend: 150 positieve tests per dag in maart en april en 500 op 22 oktober."

Wallonië, het nieuwe Lombardije

De besmettelijkheid van het virus blijkt eenzelfde weg te volgen: "Het was te verwachten: de gevallen die in de zomer werden gediagnosticeerd, waren vooral superverspreiders, die 100 mensen in een auditorium konden besmetten en 1000 mensen als ze zich wat opwonden tijdens een voetbalwedstrijd. De wedstrijd Bergamo-Valentia is de grote oorzaak van de tweede golf geweest in Europa. Volgens sommigen slaat de tweede crisis vooral toe in Wallonië en in Wallonië vooral in Luik."

De epidemiologische crisis.

"Het doel was ervoor te zorgen dat de ziekenhuizen niet overbelast zouden worden en toch een consequent zorgaanbod voor niet Covid-19-patiënten verzekeren."

Naast het epidemiologische aspect ziet dokter Pierre Gillet nog een groot verschil in de ziekenhuizen: "Vanaf het begin van de tweede golf hebben de 107 ziekenhuizen een acute situatie gekend, maar er was nu geen sprake meer van lockdown van de bevolking of opschorting van de zorg. Op grond van de curve van het aantal besmettingen in oktober stelden de grootste optimisten onder ons dat de epidemie een piek zou bereiken na 3 weken. Voor ons zou dat betekenen 400 Covid-19-patiënten tegen half november."

"Op 2 november hadden we er al 293 en daar moet je nog andere patiënten bijtellen die dringend werden opgenomen wegens hart- en vaataandoeningen, griep, pneumonie of kanker. We hebben de niet-dringende zorg uitgesteld zonder te wachten op de beslissing van het overlegcomité van 23 oktober en we hebben 27 patiënten overgebracht naar andere ziekenhuizen. De ziekenhuizen van de provincie Luik liggen vol. We hebben dag en nacht onderhandeld met families en andere ziekenhuizen om andere patiënten te kunnen evacueren. We hebben plaats gemaakt door sommige diensten te sluiten en we zijn verpleegkundigen gaan ‘ronselen' in het operatiekwartier."

Dan is de cruciale vraag gerezen van de personeelsbezetting. "Er is niet meer voldoende ziekenhuispersoneel om de strijd aan te gaan. Door de stijging van het aantal jaren specialisatie is er dit jaar geen enkele nieuwe verpleegster intensive care meer in de markt te vinden. En ten tweede, de meeste verpleegkundigen zijn uitgeput door de eerste golf, hebben niet de tijd gehad om te recupereren of vakantie te nemen. En tot slot vooral omdat een groot aantal verpleegkundigen zelf geïnfecteerd is en dus niet mag komen werken. Het werkverlet wegens Covid-19 bij verpleegkundigen en artsen wordt geraamd op 10%."

Een wedren tegen de tijd

Sinds de eerste golf hebben we echter veel vooruitgang geboekt. "Tijdens de eerste golf was 2/3 van de Covid-19-patiënten op de intensive care geïntubeerd en kreeg 1/3 zuurstof met een hoog debiet. We hebben ons beleid aangepast. Nu intuberen we minder vaak en is 40% van de patiënten op de intensive care geïntubeerd en krijgt 60% zuurstof. Maar bijna alle toestellen zijn nu in gebruik. We proberen er andere te vinden, maar dat blijkt moeilijk te zijn. In tegenstelling tot de eerste golf hebben we nu alternatieve oplossingen uitgedokterd en hebben we de operatiezalen van het dagziekenhuis snel omgebouwd tot ‘middle care'-bedden. Dat alles opdat de artsen niet meer gedwongen zouden zijn een keuze te maken tussen twee patiënten."

Dit artikel is verschenen in het novembernummer van het tijdschrift "Le Patient" van het universitair ziekenhuis van Luik. MediQuality biedt haar leden de mogelijkheid hun mening te uiten over actuele en/of medische kwesties. Deze opinies weerspiegelen de persoonlijke mening van hun auteur en vallen onder diens verantwoordelijkheid.

MediQuality biedt haar leden de mogelijkheid hun mening te uiten over actuele en/of medische kwesties. Deze opinies weerspiegelen de persoonlijke mening van hun auteur en vallen onder diens verantwoordelijkheid.