Wat baten kaars en bril, als de uil niet zien en lezen wil (vervolg)
BRUSSEL 19/01 - In augustus heb ik geschreven dat een politiek die streeft naar een zero risico, gevaarlijk is. Het was toen al te verwachten dat de regering een weg zou inslaan die ons naar een situatie zou voeren waar we moeilijk zouden uitgeraken. Als je je laat inspireren door de aanpak van de crisis in China, een dictatuur die voortdurend liegt over haar cijfers, ben je uiteraard niet goed bezig.
Intensivisten, artsen en geen bureaucraten, die crisissituaties gewoon zijn, hebben de behandeling van Covid-19-patiënten na de eerste piek grondig veranderd. Ze stellen intubatie nu zolang mogelijk uit en schrijven corticosteroïden voor (tegen de aanbevelingen van de WGO in), waardoor de sterfte is gedaald. Onze regering daarentegen heeft blijkbaar niets geleerd van de eerste piek.
Wie naar de statistieken van Sciensano kijkt - voorwaar zeer mooie curven, had al kunnen vaststellen dat er geen oversterfte is bij mensen jonger dan 64 jaar. De risicofactoren voor een ernstige Covid-19 zijn overigens bekend: diabetes, hypertensie en obesitas.
We weten ook dat het Sars-CoV-2 niet verschilt van de gebruikelijke respiratoire virussen qua besmettelijkheid, dodelijkheid en immuniteit. Het enige verschil is dat een ernstige Covid-19 in 2 fasen kan evolueren. De enige reden om uitzonderlijke maatregelen te nemen was dus overbelasting van de ziekenhuizen.
Het is overigens merkwaardig dat veel journalisten na de tweede piek van oktober concluderen dat de "experts" gelijk hadden. Als een weerman gedurende 4 maanden dagelijks voorspelt dat het de volgende dag zal regenen en het telkens weer bij het verkeerde eind blijkt te hebben, ga je dan ook zeggen dat hij gelijk heeft als het toch eens een keertje gaat regenen? Die niet-doelgerichte gezondheidspolitiek heeft uiteraard de wind in de zeilen gekregen toen de condities voor een epidemie in oktober weer gunstig werden. Hoewel het beleid duidelijk mislukt is, hebben de politici hun maatregelen niet ter discussie gesteld, maar vonden ze dat hun plan goed was, maar dat de bevolking het niet goed had toegepast.
In de geneeskunde heeft het geen enkele zin een politiek uit te werken die geldt voor de hele bevolking, maar is het beter een politiek uit te dokteren die aangepast is aan het individu of een groep individuen.
Men voert geen colonoscopie uit bij de hele bevolking omwille van solidariteit tussen de generaties, maar wel vanaf de leeftijd van 50 jaar en bij mensen met een genetische aanleg (ook als een diagnose van colonkanker is gesteld bij patiënten die niet tot die doelgroep behoren, want statistisch weinig frequent). Bij het implementeren van procedures baseert de geneeskunde zich op de risico- en kosten-batenverhouding en op de proportionaliteit van de maatregelen in verhouding tot de oorzaak. Die begrippen zijn onze politici en hun raadgevers, die liever hun paraplu opentrekken, volledig vreemd.
We weten sinds juni welke mensen risico lopen. Men had de preventie kunnen concentreren op die mensen: ze maskers van professionele kwaliteit bezorgen en uitleggen hoe ze gevaarlijke situaties kunnen vermijden in afwachting van het vaccin (dat overigens niet alleen aan die risicogroepen zal worden gegeven). De andere mensen hadden dan hun normale leven kunnen leiden. Een gerichte strategie gebaseerd op welwillendheid, empathie en pedagogie werkt altijd beter dan een strategie die aan iedereen wordt opgelegd, gebaseerd op autoritarisme, geweld en angst.
Primum non nocere is een basisprincipe in de geneeskunde, maar duidelijk niet voor de overheid en haar "experts". Als je de balans opmaakt van de maatregelen die ze hebben genomen zonder enige wetenschappelijke basis, is die ronduit catastrofaal: een van de hoogste sterftecijfers ter wereld, een hooguit matig effect op de piek van de epidemie en een economische, sociale, educatieve en psychologische ramp. De maatregelen die ze hebben genomen, hebben niet kunnen verhinderen dat de oudste mensen gestorven zijn, maar ze zijn wel alleen en verlaten gestorven. En de jeugd wordt beschuldigd van alle kwaad.
Tot besluit, onze regering heeft eenvoudige maatregelen willen nemen, maar is vervallen in simplisme. Ze heeft niet willen discrimineren, maar is daarbij vergeten dat discriminatie in de geneeskunde niet wordt gedefinieerd als scheiding van een groep mensen van andere en ze slechter behandelen, maar wel als de verschillende zaken precies beoordelen en onderscheiden. De evolutie van een epidemie evalueren louter en alleen op grond van een PCR is een zware fout. Die techniek maakt immers geen onderscheid tussen zieke en gezonde, tussen besmettelijke en niet-besmettelijke mensen.
Bovendien is een groot deel van de bevolking al door het virus geïnfecteerd geweest. De enige onbetwistbare variabele die we moeten volgen, is het aantal ziekenhuisopnames. Want nogmaals, de enige reden waarom de regering de bevolking restrictieve maatregelen oplegt, is om overbelasting van de ziekenhuizen te voorkomen en niet om het aantal luchtweginfecties te verlagen. Het is zeker niet gemakkelijk aan het roer te staan, maar tegen die achtergrond zou het toch goed zijn dat de regering een stapje terugzet, erkent dat ze in haar taak mislukt is, andere raadgevers aanstelt en een andere gezondheidspolitiek volgt die beter aansluit bij de reële wereld: "Errare humanum est, perseverare diabolicum".
Over de auteur
Dr. Olivier Lhoest
Geassocieerd diensthoofd van de dienst anesthesie-reanimatie
CHC Luik (Mont Légia- ND Hermalle - ND Waremme)
Lid van de medische raad van het CHC Luik
MediQuality biedt haar leden de mogelijkheid hun mening te uiten over actuele en/of medische kwesties. Deze opinies weerspiegelen de persoonlijke mening van hun auteur en vallen onder diens verantwoordelijkheid.
