23/03 - Deze Amerikaanse studie1 kan niet beter vallen in de huidige discussie over transmissie van het sars-CoV-2 in scholen. De studie, die werd uitgevoerd in opdracht van de CDC en op 19 maart is gepubliceerd in het Morbidity and Mortality Weekly Report (MMWR), heeft alle geregistreerde gevallen van overdracht in 22 scholen in Missouri tegen het licht gehouden. De auteurs concluderen dat scholen veilig zijn: de transmissie is zeer beperkt als strikte preventieve maatregelen worden opgelegd en nageleefd (dragen van een masker, afstand houden, verluchting van de lokalen, handhygiëne, isolatie van positieve gevallen ….).
In de lente 2021 rijst de vraag in hoeverre er risico op overdracht van het sars-CoV-2 is in scholen. Enkele landen in Europa zoals Duitsland, Nederland en Oostenrijk hebben geopteerd voor een tijdelijke sluiting van de scholen. Andere zoals België hebben verkozen de scholen open te houden afhankelijk van het type onderwijs (kleuterschool, lager, middelbaar, hoger onderwijs ….).
Overal zijn strikte preventieve maatregelen ingevoerd (de handen vaak wassen, gebruik van een hydroalcoholische gel, afstand houden, masker dragen, verluchting van de lokalen enz.), maar die worden niet overal even goed nageleefd. De context is gecompliceerd. Daarom is het belangrijk alle nieuwe informatie te rapporteren om op grond daarvan doordachte beslissingen te kunnen nemen. De recentste gegevens dateren van 19 maart, meer bepaald een studie uitgevoerd door de Washington University in St Louis in samenwerking met de Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention, die de overdracht van het sars-CoV-2 in 22 scholen (K-12-scholen volgens het Amerikaanse schoolsysteem) van het graafschap St Louis en de stad Springfield in het zuidwesten van Missouri heeft geëvalueerd.
Het rationale van de studie is volgens de hoofdonderzoeker dr. Dawson de absolute noodzaak om de scholen open te houden teneinde de geestelijke gezondheid en de sociale contacten van de leerlingen te vrijwaren. Het onderzoek werd gedurende 2 weken uitgevoerd einde december 2020 in volle pandemie in de Verenigde Staten. De mediane leeftijd van de leerlingen was 14 jaar (spreiding 6-18 jaar) en die van de leerkrachten en de stafleden 50 jaar (spreiding 29-61 jaar)
56 gevallen van Covid-19 en 270 contacten
Bij de mensen die in die scholen kwamen (leerlingen, leerkrachten, personeelsleden enz.), werden 56 gevallen van Covid-19 en 270 contacten geregistreerd. Uiteindelijk werden 2 positieve gevallen (2%) gediagnosticeerd bij de 102 contacten die zich bereid hadden verklaard een PCR te ondergaan. Bij analyse volgens de geografische streek werden 20 gevallen van Covid-19 gediagnosticeerd in het graafschap St Louis en werden 115 contacten thuis in quarantaine gezet. Er werden 48 PCR-tests uitgevoerd, die alle negatief waren. In het graafschap Springfield (15 scholen) werden 36 gevallen van Covid-19 gediagnosticeerd en 155 contacten, van wie er 113 in quarantaine werden geplaatst. De overige 42 mochten de lessen blijven volgen. Van de 33 tests die bij de 113 contacten in quarantaine werden uitgevoerd, waren er 2 positief. De 21 tests die werden uitgevoerd bij de leerlingen die de lessen verder mochten bijwonen, waren alle negatief. Alle contacten werden gevolgd door middel van interviews en speekseltests.

Drastische maatregelen
9216 van de 30558 leerlingen hebben enkel virtueel onderwijs gekregen en 21 342 hebben de lessen minstens halftijds op school gevolgd. Wat de beschermingsmaatregelen betreft, in alle scholen werd het dragen van een masker verplicht gesteld. Alle lessenaars stonden op minstens 90 cm van elkaar (27% meer dan 90 cm) en in 98% van de scholen werden fysische barrières geplaatst tussen de leerkrachten en de leerlingen. 98% van de deelnemers waste zijn handen of gebruikte een hydroalcoholische gel als ze op school aankwamen, en in 100% van de scholen werd de gel ter beschikking gesteld in de cafetaria, het restaurant, de toiletten en de klaslokalen. In 98% van de scholen werden de klassen beter verlucht, in 91% bleven deuren en vensters openstaan en als geen goede verluchting kon worden gegarandeerd, werd het aantal leerlingen in de klas verlaagd. Een klein percentage van de scholen heeft de verwarming, de verluchting of de airconditioning gemoderniseerd of vervangen.
Incidentie van 8/100 000
In deze verkennende studie van 2 weken in 22 scholen werden 37 gevallen van Covid-19 op school gediagnosticeerd en 2 gevallen bij de contacten, wat doet denken aan een secundaire transmissie. Het aantal gevallen tijdens die 2 weken was 8/100 000 personen (< 1%), wat veel lager was dan het aantal gevallen dat tijdens diezelfde periode is waargenomen in de gemeenschap, namelijk 711 gevallen van Covid-19 per 100 000 inwoners in het graafschap St Louis en 996 in het graafschap Springfield Green. De auteurs schrijven die goede resultaten toe aan het feit dat strenge maatregelen werden genomen om verspreiding van het sars-CoV-2 en dat die maatregelen ook strikt werden nageleefd. Zwaktes van deze studie zijn: 1) bij contactopsporing werden niet per se alle contacten geïdentificeerd, 2) de wijze waarop de preventieve maatregelen (zoals het dragen van een masker) werden toegepast, zijn niet voldoende gedocumenteerd, 3) er is niets bekend over de klinische toestand, de voorgeschiedenis en de comorbiditeit van de deelnemers en 4) mensen met een sars-CoV-infectie die tijdens de studie niet werden getest, konden worden gemist, zeker als ze geen symptomen hadden en niet elders waren getest. Die gegevens zijn dus misschien niet heel representatief voor de situatie in die scholen en mogen niet zomaar doorgetrokken worden naar andere scholen.
Een zeer laag percentage transmissie indien …
Uit die studie blijkt echter hoe dan ook dat het virus zeer weinig wordt overgedragen in scholen als alle preventieve regels worden toegepast met inbegrip van de quarantaine. Bij de contacten die in quarantaine werden geplaatst, werd nooit een positieve test gemeld. We zouden dus de praktische aspecten van quarantaine moeten herzien.
Ref.
1.Dawson P, et al. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: 19 March 2021. DOI: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm7012e4