Sterftecijfer van coronapatiënten hoger in Waalse en Brusselse ziekenhuizen dan in Vlaanderen (Dr. Marc Tomas, cardioloog)

Lorin Parys zetelt als Vlaams parlementslid en werkte hiervoor samen met zijn collega en federaal volksvertegenwoordiger Frieda Gijbels. Na het stellen van een parlementaire vraag kregen ze de brutogegevens in handen voor de periode van maart 2020 tot 15 juli laatstleden.

Niet alleen verschillen de gegevens van gewest tot gewest, maar ook van ziekenhuis tot ziekenhuis. Samen met zijn collega vraagt hij een onafhankelijke parlementaire onderzoekscommissie.

De cijfers van het N-VA-parlementslid doen inderdaad de wenkbrauwen fronsen: een ziekenhuismortaliteit van 16,5% in Vlaanderen versus 18,2% in Brussel en 20,4% in Wallonië. Overlijdens op de dienst intensieve zorg: 30,6% in Vlaanderen versus 40,9% in Brussel en in Wallonië. Meer info via deze link.

De hervorming van de gezondheidszorg in de gewesten staat in de steigers, ervan uitgaande dat de verschillen te sterk zijn, zoals een covid-mortaliteit die vijf keer hoger is in Henegouwen dan in Vlaams-Brabant.

Te weinig transparantie

Parys liet ook verstaan dat men deze cijfers moedwillig min of meer verborgen had gehouden. Ministers De Block en Vandenbroucke, net als Sciensano, liet maanden niks van zich horen vooraleer de cijfers te communiceren.

Had Lorin Parys dus gelijk? Is het beter om bij covid in een Vlaams dan wel in een Waals of Brussels ziekenhuis te worden opgenomen? Is er dus zo'n groot verschil in kwaliteit van de zorg tussen de gewesten, alsook tussen een universitair en perifeer ziekenhuis? Zou het niet beter zijn, zoals hij voorstelt, om alle gevallen in enkele supergespecialiseerde ziekenhuizen bijeen te brengen?

We hebben geen mening over het politiek opportunisme dat volledig misplaatst is tijdens deze pandmie, over alle partijen heen. De vraag over de evaluatie van de kwaliteit van zorg is een groot werf. Het publiek vindt er moeilijk zijn weg en dit bij gebrek aan beschikbare informatie.

In het geval van covid en van de vraag die dit parlementslid stelde, is de eerste vraag of de overlijdens te wijten zijn aan verschillen van behandelde populatiegroepen tussen gewesten en ziekenhuizen. Of aan het feit dat er onverantwoorde verschillen zijn in behandelingen, d.w.z. door onvoldoende zorg. Om dit te onderzoeken heeft het RIZIV reeds in 2017 de cel "Efficiënte zorg" opgericht, die op een continue wijze de performantie van zorg in de gaten houdt. De laatst gepubliceerde gegevens dateren van 2019, van voor de pandemie (www.healthybelgium.be).

Het zou bijzonder interessant zijn om de resultaten van die gegevens te zien in het geval van covid, vooral met betrekking tot de leeftijdsgroepen en de comorbiditeiten. Anders gezegd: toont de opsplitsing van de cijfers die het N-VA-parlementslid vooropstelt elementen die wijzen op een vorm van ongelijkheid?

Dezelfde vraag stelt zich voor de geografie, het sociaal statuut en de verschillende types van behandelingen.

In dit specifieke geval van de pandemie wachten we liever niet nog twee jaar om te weten te komen of belangrijke verschillen in zorg zich aftekenen. We zouden wel eens verbaasd kunnen zijn over de traagheid waarmee deze cijfers naar buiten komen.

Op 14 mei 2019 heeft het Belgisch Staatsblad een nieuwe wet gepubliceerd met betrekking tot de kwaliteit van zorg in België. Jammer genoeg en omwille van een reden die me niet bekend is, is de toepassing ervan uitgesteld tot… 1 juli 2022!

Sectie 13 van deze wet gaat over de controle van de kwaliteit. Vooral artikel 41 is heel interessant:

De Koning kan voor gezondheidszorgbeoefenaars die risicovolle verstrekkingen stellen, desgevallend per gezondheidszorgberoep bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad en na advies van de Hoge Raad van artsen-specialisten en van huisartsen:

• 1° de samenstelling en werking bepalen van de organisatorische structuren die ad hoc de kwalitatieve toetsing van de praktijkvoering van de gezondheidszorgbeoefenaars die risicovolle verstrekkingen stellen en van hun onderhouden professionele bekwaming organiseren of begeleiden met dien verstande dat gezondheidszorgbeoefenaars die risicovolle gezondheidszorg verstrekken zoals deze die worden getoetst, in deze structuren zitting moeten hebben;
• 2° de regels en de nadere regels vaststellen inzake de kwalitatieve toetsing van de praktijkvoering en van het onderhouden van de professionele bekwaming van de gezondheidszorgbeoefenaars die risicovolle verstrekkingen verrichten.

Voor alle duidelijkheid: de kwaliteitscontrole van de covid-gevallen is nog niet voor morgen. Dat is jammer, aangezien de mortaliteit, de vele gevallen van ‘long covid" en de recente cijfers van de ongewenste nevenwerkingen van de vaccinatie die het FAGG heeft gepubliceerd.

Lees ook: Is de geneesmiddelenbewaking van Covid-19-vaccins doeltreffend? (Dr. Marc Tomas, cardioloog)

In het licht van een dodelijke pandemie, vaccins die niet iedereen geruststellen en behandelingen die maar niet uit een onderzoeksfase geraken, is het moeilijk om een dergelijke traagheid te begrijpen.

Dit is koren op de molen van tegenstanders van de verplichte vaccinatie en van populistische politici die we ook het best kunnen missen.

De regering zou – toch een beetje - op een transparante en geruststellende manier kunnen communiceren naar de bevolking toe, bevolking die alleen maar de risicobatenanalyse van de vaccinatie beter wil begrijpen. En die in meer algemene termen betrouwbare data wil krijgen over de kwaliteit van zorg, vooral in het ziekenhuis. Want de vraag over kwaliteit van zorg is uiteraard niet beperkt tot die van covid.

Vertrouwen in zorgverstrekkers komt met een kleine prijs!

Over de auteur

Dokter Marc Tomas is cardioloog, hij verklaart geen belangenconflict met betrekking tot dit onderwerp.

MediQuality biedt haar leden de mogelijkheid hun mening te uiten over actuele en/of medische kwesties. Deze opinies weerspiegelen de persoonlijke mening van hun auteur en vallen onder diens verantwoordelijkheid.