Zoutvervangers blijken overlijden, CVA en hartproblemen met 12% tot 14% te verlagen
NEW YORK, 31/08 - Als je een beroerte (CVA) hebt gehad, of als je ouder dan 60 jaar bent en hoge bloeddruk hebt, kan de overschakeling naar een zoutvervanger je risico op CVA, ernstige hart- en vaataandoeningen en overlijden met wel 14% verlagen, rapporteren artsen op basis van een grootschalig onderzoek bij bijna 21.000 Chinezen.
Het cluster-gerandomiseerd onderzoek, dat bijna vijf jaar duurde, omvatte mensen uit 600 plattelandsdorpen in China. De helft van de dorpen kreeg gewoon zout, terwijl de rest een zoutvervanger met 70% natriumchloride en 30% kaliumchloride kreeg.
De incidentie van CVA in de groep die de zoutvervanger kreeg, was 14% lager - 29 gevallen per 1000 personen per jaar versus 34 in de groep die gewoon zout kreeg (p=0,006).
Het aantal ernstige cardiovasculaire voorvallen was 13% lager, met 49 voorvallen versus 56 met zout.
Er waren 39 sterfgevallen per 1000 personen per jaar bij de gebruikers van de zoutvervanger en 45 in de groep die gewoon zout gebruikte, d.i. een reductie van 12% gedurende de periode van het onderzoek.
Het aantal sterfgevallen door vasculaire oorzaken alleen was 13% lager bij de gebruikers van de zoutvervanger, met 23 voorvallen per 1000 personen per jaar versus 26 bij vrijwilligers die niet overschakelden (p<0,001).
De resultaten van de Salt Substitute and Stroke Study (SSaSS) "lijken indrukwekkend. Als de strategie op termijn haalbaar is, zou het gebruik van zoutvervangers een belangrijke impact kunnen hebben op de volksgezondheid in China, en mogelijk ook elders," noteert Dr. Julie Ingelfinger, redacteur bij de New England Journal of Medicine, waar de studie werd gepubliceerd.
Maar er blijven nog vele vragen onbeantwoord, zoals of een ander type zoutvervanger even goed zou werken en of een soortgelijk effect te zien zou zijn buiten China, schrijft ze in het editoriaal. De studie biedt "enkele intrigerende hints, maar een bredere effectiviteit (van de strategie) is moeilijk te voorspellen, gezien de beperkte generaliseerbaarheid," noteert Dr. Ingelfinger.
Maar de hoofdauteur van de studie, Dr. Bruce Neal van The George Institute for Global Health aan het Peking University Health Science Center, in Peking, verklaarde aan Reuters Health: "Als je kijkt naar om het even welke populatie ter wereld, zie je dat de fysiologie van natrium, kalium en de bloeddruk opvallend constant is. Bijgevolg is de kans groot dat het onderliggende mechanisme van het voordeel van zoutvervangers, met name het verlagen van de bloeddruk, zal standhouden voor alle populaties."
"Als we zouden overschakelen, zouden de implicaties enorm zijn," verklaarde hij in een telefonisch interview. "We spreken letterlijk over miljoenen hartaanvallen, beroertes en vroegtijdige sterfgevallen die jaarlijks kunnen worden voorkomen. Het is goedkoop, potentieel schaalbaar en mensen en overheden mogen deze kans zomaar niet links laten liggen."
De bevindingen werden ook gerapporteerd op het European Society of Cardiology Congress 2021.
De studie werd uitgevoerd om het tekort aan grote, gecontroleerde studies over de klinische impact van het gebruik van zoutvervangers aan te vullen, om het risico op hyperkaliëmie te evalueren, en om in te gaan op de bezorgdheid over plotse dood wanneer zoutvervangers worden gebruikt bij patiënten met ernstige nierziekte, een vrees die hun gebruik in de algemene bevolking heeft getemperd.
De vrijwilligers hadden een voorgeschiedenis van CVA of slecht gecontroleerde hoge bloeddruk, met een systolische bloeddruk van 160 mmHg of hoger zonder medicatie of 140 mmHg of hoger met antihypertensiva.
Potentiële deelnemers werden uitgesloten als ze verklaarden dat ze een nierziekte hadden.
Bij baseline had 73% een voorgeschiedenis van CVA en bij 88% werd hypertensie gediagnosticeerd; 79% nam ten minste één antihypertensivum.
De natriumbeperkte zoutvervanger werd gratis verstrekt aan het gezin van de vrijwilligers.
Slechts twee mensen bleken duidelijke of vermoedelijke hyperkaliëmie te hebben. De gevallen van mogelijke hyperkaliëmie waren vergelijkbaar tussen de twee groepen.
"Het gebruik van de zoutvervanger was niet geassocieerd met duidelijke ernstige bijwerkingen," rapporteren de onderzoekers, en ze voegden eraan toe dat de gegevens "geruststelling bieden over de werkzaamheid en veiligheid van natriumbeperking voor de preventie van cardiovasculaire voorvallen en overlijden."
Volgens het team is de graad van bescherming die geboden wordt door zoutvervangers, vergelijkbaar met wat werd waargenomen in een studie in 2020 in de British Medical Journal, die schatte dat 365.000 beroertes, 461.000 vroegtijdige sterfgevallen en 1,2 miljoen vasculaire voorvallen jaarlijks konden worden vermeden in China als een zoutvervanger werd gebruikt in het hele land.
In sommige landen zou de kostprijs een probleem kunnen zijn; daarom zijn de onderzoekers van plan om bij de individuele landen te lobbyen om de prijs van zoutvervangers te subsidiëren.
Volgens de onderzoekers zouden consumenten die geen nierziekte hebben, de overstap moeten maken; zoutfabrikanten en retailers zouden moeten starten met het massaal produceren en op de markt brengen van zoutvervangers, en overheden zouden zoutvervangers moeten promoten en het gebruik van gewoon zout moeten afraden.
De overstap is niet zo gemakkelijk, verklaarde Dr. Neal, professor geneeskunde. Er kan een klein smaakverschil zijn tenzij smaakversterkers worden toegevoegd en de chemie ervan kan af en toe enkele kleine aanpassingen vereisen bij het koken en bakken.
Maar in geïndustrialiseerde landen waar mensen veel verwerkt voedsel eten, "ben ik zeker dat er tienduizenden producten zijn waar voedselproducenten heel snel de verandering kunnen doorvoeren als ze dat zouden willen," noteerde hij.
De studie werd gefinancierd door de National Health and Medical Research Council of Australia.
Can Salt Substitution Save At-Risk Persons from Stroke?
